Jeszcze kilka lat temu mocnym gatunkiem na rynku były gry typu Real Time Strategy MMORTS. Istniały nawet studia, które tworzyły gry tylko z tego gatunku. Jednak lata mijają, a kolejnych produkcji nie przybywa. Dlaczego RTSy wymierają? Dlaczego dzisiaj developerzy nie wydają gier tego typu w wersjach MMO? Spróbujmy nieco się nad tym pogłowić.
War Robots - dynamniczne walki robotów multiplayer PvP
Pierwsza istotna kwestia: Co to właściwie jest RTS? Nie będę tu podawał sztywnych definicji z Wikipedii czy innych źródeł, lecz mój obraz takiej gry. Gry RTS to rodzaj strategii, która nie odbywa się w turach czy innych kolejkach ruchu, lecz wszyscy gracze wykonują czynności w tym samym czasie, na bieżąco dostosowując swoje akcje do sytuacji.
Dune 2: Battle of Arrakis - jeden z pierwszych RTSów na świecie.
Co więcej, nie ma tu skomplikowanej ekonomii i zarządzania miastem/bazą itp. Budujemy budynki produkcyjne, zbieramy jeden, czasem 2 lub 3 zasoby, jednak ekonomia jest sprowadzana do minimum. W RTSach liczy się walka, umiejętność dowodzenia armią złożoną z różnych jednostek naraz ze świadomością, że przeciwnik robi to samo.
Prawie 20 lat temu miałem przyjemność zagrać w jednego z pierwszych prawdziwych RTSów, jeszcze na Amidze 500 - Dune 2: Battle for Arrakis (znana też pod tytułem Dune 2: The Building of A Dynasty). Było tam wszystko czego oczekuje się nawet dziś od rasowej strategii czasu rzeczywistego: budowa bazy, zbieranie surowca dla gotówki, szkolenie wojsk i walka. Nie dzielone na tury starcia, gdzie wtedy trzeba było wydawać rozkazy każdej jednostce z osobna były bardzo trudne, ale i satysfakcjonujące.
Battle of the Galaxy - świetna futurystyczna strategia - rozwijaj bazę i podbijaj wrogie kolonie
W miarę upływu lat wychodziły inne tego typu gry. Różniły się (oprócz oprawy audiowizualnej i fabuły) również różnymi cechami. Command & Conquer jako seria była rozwinięciem idei z Dune 2. Praktycznie taka sama rozgrywka, z tą różnicą, że zadania były różne, nie tylko zniszczenia wroga. Były też misje, w których zaczynaliśmy bez bazy, lub w ogóle jej nie było i musieliśmy prowadzić ograniczoną liczbę wojsk.
Command & Conquer 3 - jedna z najlepiej ocenianych części serii.
Z goła inny gameplay oferowała niezbyt rozpowszechniona gra - Original War. Tutaj pojawiły się elementy RPG - doświadczenie żołnierzy i profesje. Oprócz tego była to jedna z pierwszych tego typu produkcji z rozbudowanym polem widzenia jednostek, gdzie każdy obiekt mógł nam zasłonić widok. Do tego doszły badania nowych technologii czy np. konieczność umieszczenia ludzi w budynkach czy pojazdach by te w ogóle funkcjonowały.
Forge of Empires - zbuduj i rozwijaj swoje imperium w różnych epokach historycznych
Jeszcze bardziej wymyślną rozgrywkę oferowały gry studia Blizzard Entertainment - WarCraft i StarCraft. Tam wprowadzona m.in. bohaterów, będących jednostkami specjalnymi, które nie mogły zginąć. Poza tym większość jednostek posiadała też specjalne umiejętności, które odpowiednio wykorzystane dawały olbrzymią przewagę w bitwie.
Company of Heroes 2 - nowatorski pomysł na murowany hit.
Opierając się na tych schematach powstawały coraz to nowsze produkcje. Niektóre były powieleniem tychże schematów, niektóre zaś, by być bardziej oryginalne, tworzyły nowe: zamiast zbierania surowców trzeba było kontrolować specyficzne punkty na mapie, które zapewniały przychody czy np. systemy osłon, które dawały większe (lub w negatywnych punktach - mniejsze) szanse na przetrwanie jednostek. Kluczowymi reprezentantami RTS z tymi funkcjami są gry studia THQ - Dawn of War 2 oraz Company of Heroes (stworzone w oparciu o ten sam silnik).
Elvenar - wciągająca strategia RTS w oryginalnym uniwersum fantasy
Rozwój sieci internetowej był powodem tego, że ludzie coraz częściej chcieli ze sobą rywalizować. W grach coraz częściej powstawały opcje gry multiplayer nie tylko w sieciach lokalnych, ale i poprzez internet. Przez lata ten trend przyczynił się do powstania zupełnie nowego rodzaju gier - Massively Multiplayer Online. Gry takie były nastawione głównie na zmagania sieciowe, zaś elementy "single" były jedynie dodatkami.
Battle Pirates - jedna z 3 gier MMORTS studia KIXEYE.
Jednak rynek MMO zdominowały produkcje typu RPG. Co prawda istnieją strategie MMO i jest ich całkiem sporo (Forge of Empires, Soldiers Inc, Tribal Wars, Plemiona, Grepolis i wiele innych), jednak przeglądając sieć ciężko trafić na produkcję, którą możnaby zaklasyfikować jako MMORTS. Ja sam osobiście poznałem 3 takie gry. Co ciekawe, wszystkie wykonane przez te same studio - KIXEYE.
Stronghold Kingdoms - kontynuacja popularnej serii "Twierdza" w wersji MMO
Pierwszy raz z grą tego studia miałem do czynienia ok. 4 lat temu, gdy znajomy pokazał mi War Commander - przeglądarkowego RTSa. Tak, tą grę mogę z czystym sumieniem tak nazwać. Mamy tam bazę, którą rozwijamy, surowce, które zbieramy, armię, którą walczymy oraz ogromną mapę usianą bazami innych graczy czy innymi obiektami jak bazy NPC i depozyty produkujące właścicielowi surowce nieprzerwanie bez konieczności ich zbierania. I wszystko dzieje się 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. W czasie, gdy my jesteśmy offline w naszej bazie ulepszają się budowle, opracowują technologie, szkolą wojska, a obrońcy dzielnie jej bronią przed agresorami.
War Commander - Niegdyś super gra MMORTS, obecnie już nie.
Będąc w grze sami dowodzimy naszym wojskiem, posyłamy ich do walki przeciw NPC lub innym graczom. Wybór jednostek też jest imponujący: od zwykłych żołnierzy, poprzez strzelców KM, obsługę moździerzy, snajperów, hummery, buggy z wyrzutnią rakiet, kilka typów czołgów, artylerię, mechy, drony, śmigłowce, myśliwce, aż po bombowce i latające fortece.
Wartime - obejmij kontrolę nad siłami lądowymi, powietrzymi i morskimi na współczesnym polu bitwy
Niestety, mimo iż kiedyś gra była naprawdę fajna, z czasem staczała się na dno. Stanowczo zbyt często wydawany nowy content w przeciągu kilku miesięcy zrujnował gameplay wszystkim tym, którzy grali bez inwestowania pieniędzy. Absurdalne ulepszenia, które pozwalały np. śmigłowcom mieć większy zasięg niż obrona przeciwlotnicza (!!!) czy jednostki, które były tak potężne, że w pojedynkę eliminowały całe bazy.
Ci, którzy inwestowali prawdziwe pieniądze nie przejmowali się takimi rzeczami. Jeden magiczny przycisk i po sekundzie baza odzyskuje pełną funkcjonalność. Jednak "darmowi" gracze byli nieraz wyłączani na całe dnie, a Ci co bardziej pechowi, będąc regularnie atakowani, nie mieli szans na dalszą grę.
Tytan - latająca forteca rujnująca w pojedynkę wrogą bazę.
Nawet eventy ogłaszane przez producenta krzyczały "płać lub milcz". Niekiedy by zdobyć nawet najbardziej podstawowe nagrody eventowe gracze potrzebowali astronomicznych ilości punktów, zdobywanych poprzez walkę ze stanowczo zbyt silnym NPC. Było też tak, że średnio rozwinięty gracz był w stanie zdobyć 1, może 2 z tych najtańszych nagród ze względu na niepoważny poziom trudności eventu i kolosalne czasy napraw wojsk. Ja na przykład mając 27 poziom (czyli jak na ówczesne standardy gry dość wysoki) miałem 2 nagrody z ok. 25, a muszę nieskromnie przyznać, że byłem dość dobrym graczem.
Game of Throness: Winter is Comming - strategia z elementami RPG osadzona w świecie kultowego serialu
Sprawdzałem też pozostałe dwie gry - Battle Pirates stanowiące o bitwach morskich i jego kosmiczny odpowiednik Vega Conflict. Ta druga w porównaniu do poprzednich była wręcz genialna. Widać było to, że nawet słaby gracz miał szansę wygrać, jeśli umiał odpowiednio zbudować statek. Właśnie, zbudować - w porównaniu z War Commander nowe jednostki były domyślnie puste, zaś broń, pancerze, dopalacze, tarcze itp ustalaliśmy sami na podstawie wagi sprzętu, maksymalnej masy statku, no i oczywiście jego zastosowania. Kiedyś udało mi się stworzyć 1 fregatę, która była w stanie zniszczyć 2 floty po 6 pancerników, wykorzystując jej większą zwrotność i prędkość maksymalną.
VEGA Conflict - ekran bitwy PvP typu flota kontra flota.
Na nasze (graczy) nieszczęście, i Battle Pirates i VEGA Conflict podzieliły los poprzednika i w podobnym stylu stoczyły się na dno. Istnieje nawet teoria, wg której pewien "klan", który przez kilka lat nie schodził z 1 miejsca w rankingach w "Vedze" był dofinansowywany przez KIXEYE oraz jego członkowie byli tzw. "Trusted testers" - graczami, którzy mieli największy wpływ na to co i w jakiej formie wyda producent jako update do gry. Czy to prawda? Sądząc po tym ile niektórzy członkowie klanu wkładali w grę (7000-10000$ miesięcznie na osobę, jak sami przyznają), jest to wielce prawdopodobne. No ale nie piszę tego by szerzyć jakieś teorie spiskowe. To tylko plotki, więc niech nimi pozostaną.
Może kiedyś powstanie MMO na bazie hitów takich jak CoH 2.
Wracając do głównego tematu, sądzę, że tytuł tego akapitu jest prawdziwy. Jako fan RTSów - tych prawdziwych - chętnie zobaczyłbym jakąś godną tego tytułu produkcję. Samych możliwości jest ogrom, popyt podejrzewam, że też byłby spory. Wystarczyłoby spojrzeć na "klasyczne" produkcje typu "buy-to-play", wyjąć z nich najbardziej charakterystyczne cechy i naprawdę, stworzenie hitowego RTSa nie byłoby trudne (sam nawet teraz mógłbym przedstawić pełny zarys takiej gry). Gdyby tylko jakieś doświadczone studio się tym zainteresowało. Nawet jeśli gra byłaby buy-to-play, ale dobrze wykonana, kupiłbym bez wahania.
Artykuł jest częścią DZIAŁU ZAGRAJMY, w którym Redaktorzy Portalu MMO poruszają różne zagadnienia z zakresu gier online oraz polecają najciekawsze tytuły do zagrania.
Artur "MrFler" Borzucki
Praktycznie wychował się na grach, choć nigdy nie przepadał za łatwymi produkcjami. Darzy miłością serię Command and Conquer oraz trylogię S.T.A.L.K.E.R. ale lubi też pograć w mmorts'y, moba, rpg czy hack'n'slashe. Choć najdłużej graną przez niego grą był pierwszy Operation Flashpoint, który towarzyszył mu regularnie przez 12 lat i nawet dziś lubi do niego wrócić. Lubi nowe gry, bo "nawet tym nieznanym można dać szanse, potrafią zaskakiwać".
Rodzaj: Strategiczne
Grafika: izometryczna • Premiera: 2006 • PvP: Tak • PvE: Nie •
Koszt: Darmowa • Platformy: Przeglądarka internetowa • Wersja PL: Tak •
Producent: Gameforge AG • Wydawca: Gameforge AG • Tematyka: Rozwój starożytnej cywilizacji na wyspach
Ocena | Premiera | |
6. Forge of Empires | 7.7 | 2012 |
7. Wartime | 7.7 | 2019 |
8. My Little Farmies | 7.7 | 2013 |
9. My Free Zoo | 7.7 | 2012 |
10. Sea Of Conquest | 7.7 | 2023 |